Budżet domowy

KONSEKWENCJE ZADŁUŻEŃ

Wszyscy mamy do spłacenia jakieś rachunki - np. opłaty za mieszkanie, energię, gaz, spłaty rat kredytu. Jeśli na czas nie płacimy swoich zobowiązań mogą nas spotkać bolesne konsekwencje. Na początkowym etapie zadłużenia możemy się spodziewać, że osoba lub instytucja, wobec której mamy dług (wierzyciel) będą się z nami kontaktować, aby nas zmobilizować do spłaty. Możemy otrzymywać sms-y, telefony, listy z wezwaniami do zapłaty. Na tym etapie nie powinniśmy unikać kontaktów z wierzycielami, tylko dążyć do zawarcia ugody w sprawie spłaty zadłużenia.

Jeśli nie uda nam się dojść do porozumienia i nie będziemy płacić, to musimy się liczyć z tym, że wierzyciel wystąpi do komornika sądowego o ściągnięcie długów. Z powodu długów możemy też zostać umieszczeni w rejestrze dłużników (Biurze Informacji Gospodarczej), a to uniemożliwi nam zaciągnięcie kredytu, dokonanie zakupów na raty bądź podpisanie niektórych umów, np. na abonament telefoniczny.

Jeśli wierzyciel zdecyduje się na skierowanie sprawy do komornika, to wtedy wzrośnie wysokość naszego długu, gdyż komornik będzie nas obciążał kosztami swojej pracy. Ponadto dług zwiększa się o odsetki, mogą też dojść koszty sprawy sądowej. Warto pamiętać, ze komornik zawsze prowadzi egzekucję na zlecenie wierzyciela. Dlatego wszelkie negocjacje należy prowadzić z wierzycielem, ponieważ tylko on może np. odstąpić od egzekucji.



CZY ZA DŁUGI MOŻNA TRAFIĆ DO WIĘZIENIA?
Generalnie za długi nie grozi nam kara więzienia. Jednak jeśli nie płacimy zasądzonych alimentów, grzywien bądź w razie stwierdzenia przez sąd, że "wyłudziliśmy" kredyt (np. posługując się podrobionym dokumentem), wtedy sąd może orzec karę pozbawienia wolności.


CZY MOŻNA STRACIĆ MIESZKANIE, KTÓRE NIE JEST NASZĄ WŁASNOŚCIĄ?
Jeśli zalegamy z opłatami za mieszkanie możemy je stracić, niezależnie od tego czy jest ono komunalne, z TBS (wynajmowane), własnościowe czy spółdzielcze. Najpierw właściciel pozbawia nas tytułu prawnego do lokalu (np. wypowiada umowę, pozbawia członkostwa w spółdzielni), a potem kieruje do sądu sprawę o eksmisję. Utrata mieszkania nie zwalnia nas
z obowiązku spłaty zadłużenia. Oznacza to, że możemy utracić mieszkanie i nadal mieć do spłacenia dług czynszowy i stale rosnące odsetki. Warto więc wykorzystać wszystkie dostępne możliwości, aby nie dopuścić do powstania zadłużenia i utraty mieszkania.
Uwaga! Za inne zadłużenie, nie wynikające z opłat za mieszkanie (np. pożyczki), możemy stracić tylko mieszkanie będące naszą własnością.


CO MOŻE NAS SPOTKAĆ JAK KOMORNIK BĘDZIE PROWADZIŁ EGZEKUCJĘ?
CO KOMORNIK MOŻE ZABRAĆ, A CO MUSI ZOSTAWIĆ?

Komornik może zająć nasze dochody oraz naszą Własność -
zarówno przedmioty,jaki nieruchomości.

a) EGZEKUCJA Z WYNAGRODZENIA (UMOWA O PRACĘ)
Wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę podlega egzekucji w połowie, jednak najniższe wynagrodzenie podlega ochronie i powinno nam zostać. Jeśli osiągamy zarobki niewiele wyższe od najniższego wynagrodzenia (obecnie wynosi 1750 zł. brutto), to komornik może nam zająć jedynie kwotę przekraczającą to najniższe wynagrodzenie.
Uwaga! Ochrona ta nie obejmuje zadłużenia alimentacyjnego - w takim przypadku komornik może zająć 3/5 wynagrodzenia nawet z najniższego wynagrodzenia.

b) EGZEKUCJA Z WYNAGRODZENIA Z TYTUŁU UMOWY ZLECENIA I O DZIEŁO
W przypadku umowy zlecenia o dzieło komornik zazwyczaj zajmuje całość naszego wynagrodzenia. Jednak, gdy umowa zlecenie czy o dzieło jest naszym jedynym źródłem utrzymania (otrzymywanym cyklicznie np. co miesiąc), to możemy się domagać ochrony (na podstawie art. 833 par 2 Kodeksu postępowania cywilnego) takiej samej jak w przypadku wynagrodzenia z tytułu umowy o pracę.
Uwaga! Ochronie podlegają wynagrodzenia z tych umów tylko w sytuacji, kiedy są to nasze jedyne źródła utrzymania.

c) EGZEKUCJA Z EMERYTUR I RENT
Komornik może zająć 25% naszej emerytury lub renty. Ochronie podlega jedynie połowa najniższej emerytury i renty (od 1 marca 2015 r. jest to 880,45 zł brutto).
Uwaga! W przypadku egzekucji alimentów komornik może zająć 60% świadczenia. (art. 140 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych)

d) EGZEKUCJA Z KONTA BANKOWEGO
Kwoty znajdujące się na koncie bankowym również podlegają zajęciu. Ważne jest, że komornika nie interesuje z jakiego tytułu pieniądze wpłynęły na konto, czy jest to wynagrodzenie za pracę, emerytura czy alimenty. Przepisy określają, że środki na koncie są wolne od egzekucji do wysokości trzykrotnego przeciętnego wynagrodzenia (art. 54 ustawy prawo bankowe), które obecnie wynosi 4378,45 zł. Nie oznacza to, że musi nam na koncie zostać 13135 zł. Liczona jest wysokość wpływów od momentu zajęcia konta. Jeśli łączna suma wpływów na konto osiągnie wysokość trzykrotnego przeciętnego wynagrodzenia, komornik ma prawo zająć wszystkie pieniądze zgromadzone na koncie i pozostawić nas bez środków do życia. Dlatego czasami warto pobierać świadczenia „do ręki”i zamknąć rachunek bankowy zanim dojdzie do egzekucji.

e) EGZEKUCJA Z RUCHOMOŚCI
Komornik może również zająć posiadane przez nas przedmioty, np. telewizor, meble, komputer, samochód. W tym celu sporządza protokół, a na tych przedmiotach umieszcza informację o zajęciu. Następnie może nastąpić licytacja zajętych przedmiotów. Cena wywoławcza w pierwszym terminie wynosi % wartości, a jeśli nie będzie nabywcy, to przy drugiej licytacji może zostać obniżona do połowy wartości zajętych przedmiotów (art. 867 Kodeksu postępowania cywilnego).
Uwaga! Niektórych przedmiotów komornik nie może zająć, np. niezbędnych urządzeń gospodarstwa domowego, narzędzi do pracy zarobkowej i nauki (art. 829 Kodeksu postępowania cywilnego).

f) EGZEKUCJA Z NIERUCHOMOŚCI
Zajmując nieruchomość (mieszkanie, działkę) komornik najpierw dokonuje wpisu do hipoteki a następnie przeprowadza licytację. Cena wywoławcza wynosi % wartości nieruchomości. Jeśli nie znajdzie się kupiec W pierwszym terminie, to W drugim terminie cena spada do 2/3 wartości nieruchomości (art. 983 Kodeksu postępowania cywilnego). Z uzyskanej kwoty z licytacji komornik pokrywa dług, a także swoje koszty, koszty biegłego, który szacował wartość nieruchomości i koszty sądowe.

g) EGZEKUCJA Z ZASIŁKÓW Z POMOCY SPOŁECZNEJ, ZASIŁKÓW RODZINNYCH I ALIMENTACYJNYCH
Świadczenia z pomocy społecznej nie podlegają egzekucji (art. 831 par 1 ust 6 Kodeksu postępowania cywilnego). Takiej samej ochronie podlegają świadczenia alimentacyjne (np. wypłaty z Funduszu Alimentacyjnego) i rodzinne (art. 833 par 6 Kodeksu postępowania cywilnego).
Uwaga! Gdy środki te wpłyną na konto bankowe, to traktowane są wyłącznie jako środki zgromadzone na koncie i mogą być zajęte (patrz punkt o egzekucji z konta bankowego).